Επιστημονικές
Γνωματεύσεις...
Αλλεργίες
Η αλλεργία, είναι κάποια υπερευαισθησία του ανοσοποιητικού συστήματος σε κάποιον παράγοντα του περιβάλλοντος ο οποίος, υπό φυσιολογικές συνθήκες, δεν προκαλεί προβλήματα στο μεγαλύτερο εύρος του πληθυσμού. Οι πιο κοινές αλλεργίες είναι από αιωρούμενα σωματίδια και φαγητό (πηγή: wikipedia). Οι αλλεργίες είναι πολύ κοινό φαινόμενο. Στατιστικά, υπολογίζεται ότι περίπου το 20% του πληθυσμού παρουσιάζει κάποια στιγμή αλλεργική ρινίτιδα, το 6% έχει κάποιου είδους αλλεργία στο φαγητό και το 18% κάποιου είδους άσθμα.
Το ερώτημα που μας απασχολεί σε αυτή την ενότητα είναι εάν οι καθαριστές αέρα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των αλλεργιών. Εφόσον μιλάμε για αλλεργίες που προέρχονται από αιωρούμενα σωματίδια και οι καθαριστές αέρα έχουν την ιδιότητα να τα ελαττώνουν, τότε μπορούμε να βγάλουμε το συμπέρασμα ότι οι καθαριστές αέρα συμβάλουν στη μείωση των αλλεργιών στο βαθμό που αφαιρούν σωματίδια από τον αέρα. Βέβαια, πρέπει να προηγηθεί μια μελέτη ανάλογα με τον τύπο της αλλεργίας και τον χώρο στον οποίο θα τοποθετηθεί ο καθαριστής.
Σύμφωνα με την Ένωση Αλλεργιών και Άσθματος της Αμερικής (AAFA, Asthma and Allergy Foundation of America), οι πιο σημαντικές πηγές αλλεργιών και άσθματος είναι οι παρακάτω:
- Μούχλα και Υγρασία
- Τρίχες και άλλα υπολείμματα από κατοικίδια
- Καπνός τσιγάρου
- Ακάρεα και άλλα έντομα
- Οργανικές Πτητικές Ενώσεις (VOC-Volatile Organic Compounds) που προέρχονται από συνθετικά χαλιά και υφάσματα, μπογιές, κόλλες κτλ
Κάποια από τα παραπάνω σωματίδια, είναι αρκετά βαριά (όπως πχ οι τρίχες) και δεν αιωρούνται στην ατμόσφαιρα για μεγάλο διάστημα. Τα περισσότερα όμως, ιδιαίτερα ο καπνός, μένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα αιωρούμενα αυξάνοντας τις πιθανότητες κάποιος να τα εισπνεύσει. Οι καθαριστές αέρα, ανάλογα με τα φίλτρα που διαθέτουν, είναι πολύ αποτελεσματικοί σε αυτό το κομμάτι. Ειδικά στον καπνό, μπορούν να τον αφαιρέσουν και να τον εξουδετερώσουν. Φυσικά, η πιο ενδεδειγμένη στρατηγική είναι να μην επιτρέπουμε το τσιγάρο σε κλειστούς χώρους! Παρόλα αυτά, εάν υπάρχει έκλυση καπνού από τσιγάρο σε έναν χώρο, πρέπει να έχουμε υπόψη ότι τα υπολείμματα δεν φεύγουν αμέσως από τον αέρα παρόλο που δεν είναι ορατά.
Οι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την επιλογή ενός καθαριστή αέρα, είναι:
- Η περιοχή κάλυψης
- Η τεχνολογία φίλτρων που χρησιμοποιείται
- Το κόστος
- Ο θόρυβος
Τεχνολογίες Φίλτρων
Υπάρχουν 5 κατηγορίες φίλτρων που χρησιμοποιούνται από καθαριστές αέρα:
Φίλτρα HEPA (High-efficiency Particulate Arrestance): τα φίλτρα HEPA, σύμφωνα με τις προδιαγραφές τους, είναι κατασκευασμένα να συγκρατούν το 99,97 % των σωματιδίων που είναι 0.3μm. Μπορεί να κατακρατήσει τα περισσότερα αλλεργιογόνα. Έχει το μειονέκτημα ότι πρέπει να αντικαθίσταται κάθε 6 μήνες ή 1 χρόνο (ανάλογα με τη χρήση). |
Φίλτρα Plasma ή ηλεκτροστατικά: τα φίλτρα αυτά βασίζονται στην δημιουργία μιας υψηλής διαφοράς δυναμικού μεταξύ μεταλλικών πλακών. Τα αιωρούμενα σωματίδια παγιδεύονται στις πλάκες του. Τα φίλτρα αυτά δεν χρειάζονται αντικατάσταση παρά μόνο περιοδικό καθαρισμό. Επίσης, η διαφορά δυναμικού εξουδετερώνει και κάποια βακτήρια. |
Υβριδικά φίλτρα: κάποιοι καθαριστές αέρα χρησιμοποιούν και HEPA και Plasma ώστε να μεγιστοποιούν το αποτέλεσμα. |
Φίλτρα όζοντος: Κάποιοι καθαριστές αέρα χρησιμοποιούν παραγωγούς όζοντος για να εξουδετερώσουν αιωρούμενα σωματίδια. Παρόλο που δεν αμφισβητείται η αποτελεσματικότητα τους, εντοούτοις, το όζον είναι πολύ επικίνδυνο για τον ανθρώπινο οργανισμό. (πηγή EPA, Environmental Protection Agency of United States). |
Ιονιστές: οι ιονιστές βασίζονται στην εκπομπή φορτισμένων ιόντων (θετικών ή αρνητικών) στην ατμόσφαιρα, τα οποία «παγιδεύουν» τα σωματίδια και έτσι αυτά αντί να αιωρούνται, προσκολλώνται σε κάποια επιφάνεια. Ουσιαστικά, δεν καθαρίζουν την ατμόσφαιρα από τα σωματίδια, απλά τα κάνουν να μην αιωρούνται. Ο ιονισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν τελικό στάδιο σε έναν καθαριστή αέρα. Οι απλοί όμως ιονιστές (χωρίς φίλτρα και άλλους μηχανισμούς) έχουν πολύ μειωμένη αποτελεσματικότητα. |
Παιδιά και Παθητικό Κάπνισμα
Το παθητικό κάπνισμα χαρακτηρίζεται από πολλούς επιστήμονες ως σχεδόν εξίσου επιβλαβές για την υγεία των ανθρώπων με το κανονικό κάπνισμα. Με βάση τα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας των ΗΠΑ, περισσότεροι από 3000 θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα και δεκάδες χιλιάδες από καρδιακές ανακοπές αποδίδονται στο παθητικό κάπνισμα με θύματα μη-καπνίζοντες. Μια κατηγορία που πλήττεται ιδιαίτερα είναι τα παιδιά, τα οποία γίνονται συνήθως δέκτες παθητικού καπνίσματος μέσα στο ίδιο τους το σπίτι. Η ζημιά που μπορεί να γίνει στα παιδιά είναι πολύ μεγάλη μια και οι πνεύμονες τους είναι σε εξέλιξη. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή από όλους τους εμπλεκομένους, ιδιαίτερα τους γονείς, οι οποίοι ενδέχεται να καπνίζουν στο σπίτι όταν δεν είναι τα παιδιά στον ίδιο χώρο ή να καπνίζουν έξω αγνοώντας ότι τα χημικά επιβλαβή στοιχεία από την καύση του τσιγάρου μπορεί να μείνουν αιωρούμενα στο χώρο για πολλή ώρα ή να επικολληθούν σε επιφάνειες και να μεταφερθούν κοντά στα παιδιά.
Τι είναι δευτερογενής και τριτογενής καπνός:
όταν μιλάμε για παθητικό κάπνισμα, μιλάμε για δευτερογενή καπνό (Second-HandSmoke ή αλλιώς EnvironmentalTobaccoSmoke)ο οποίος είναι αποτέλεσμα της καύσης καπνού. Περιέχει περισσότερα από 4000 χημικά εκ των οποίων πάνω από 50 είναι επιβεβαιωμένο ότι προκαλούν καρκίνο. Κάθε φορά που κάποιο παιδί αναπνέει καπνό, εκτίθεται σε αυτά τα επικίνδυνα συστατικά.
Έρευνες που έγιναν από την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AmericanAcademyofPediatrics, AAP) σημειώνουν και τους σοβαρούς κινδύνους του τριτογενούς καπνού, δηλαδή των χημικών υπολειμμάτων που προσκολλώνται σε επιφάνειες όπως τοίχοι, ταπετσαρίες, στο κάθισμα του αυτοκινήτου κτλ. Οι τοξίνες αυτές είναι πολύ επιβλαβής και η παρουσία τους δεν είναι αντιληπτή. Έτσι, ακόμα και όταν ο γονιός καπνίζει σε έναν χώρο που πηγαίνει το παιδί, ακόμα και εάν αυτό δεν είναι παρών κατά τη διάρκεια του καπνίσματος, το εκθέτει σε κίνδυνο.
Παθητικό κάπνισμα και εγκυμοσύνη
Παθητικό κάπνισμα και εγκυμοσύνη:εάν μια έγκυος γυναίκα καπνίζει ή εκτίθεται σε παθητικό κάπνισμα, εκθέτει το έμβρυο σε επικίνδυνα χημικά. Σε ακραίες καταστάσεις αυτό μπορεί να οδηγήσει σε:
- Αποβολή
- Πρώιμος τοκετός
- Χαμηλή ανάπτυξη εμβρύου
- Σύνδρομο ξαφνικού θανάτου (SIDS)
- Μαθησιακά προβλήματα (ADHD)
Επίδραση Παθητικού καπνίσματος σε παιδιά: Βρέφη και παιδιά που μεγαλώνουν εκτιθέμενα σε δευτερογενή ή τριτογενή καπνό, έχουν πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν:
- Προβλήματα ακοής
- Κρυώματα και βήχα
- Αναπνευστικά προβλήματα, όπως χρονιές βρογχίτιδες και πνευμονίες
- Ταχύτερη φθορά δοντιών
Μακροπρόθεσμες συνέπειες του παθητικού καπνίσματος
Μακροπρόθεσμες συνέπειες του παθητικού καπνίσματος: παιδιά των οποίων οι γονείς καπνίζουν, έχουν τάση να μην αναπτύσσουν όσο θα έπρεπε ή όσο θα μπορούσαν τα πνευμόνια τους. Αυξάνουν επίσης (μακροσκοπικά) την πιθανότητα καρδιακών προσβολών, καρκίνου του πνεύμονα και καταρράκτη στα μάτια. Στρατηγική αντιμετώπισης συνεπειών από το παθητικό κάπνισμα: οι κίνδυνοι από δευτερογενή και τριτογενή καπνό είναι παντού, στα σπίτια, στα σχολεία, σε εστιατόρια, ακόμα και στα λεωφορεία. Οι γονείς λοιπόν πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί. Μερικές από τις συμβουλές που μπορούν να ακολουθήσουν είναι οι παρακάτω:
- Να σταματήσουν καθολικά το κάπνισμα. Έτσι, εκτός από το ότι δε θα επιβαρύνουν τα παιδιά τους, θα τους δίνουν και ένα πρότυπο, ένα καλό παράδειγμα για να ακολουθήσουν.
- Να μην πηγαίνουν το παιδί τους σε μέρη που επιτρέπεται το κάπνισμα, ακόμα και εάν την ώρα που βρίσκονται εκεί δεν καπνίζει κανένας. Οι επικίνδυνες χημικές ουσίες του καπνού εξακολουθούν να υπάρχουν εκεί.
- Να μην επιτρέπουν σε κανέναν να καπνίσει στο σπίτι και στο αυτοκίνητο τους.
- Να προμηθευτούν καθαριστή αέρα στο δωμάτιο ή στον χώρο που περνάν τα παιδιά τους την περισσότερη ώρα.
- Να προμηθευτούν καθαριστή αέρα αυτοκινήτου, ειδικά για τους χειμερινούς μήνες όπου το άνοιγμα του παραθύρου δεν είναι πάντα επιλογή.